जिल्ह्यात नाही, राज्यात नाही, देशात नाही, इंग्लंडमधल्या सुपरमार्केटमध्ये पापड

'जिल्ह्यात नाही, राज्यात नाही, देशात नाही, इंग्लंडमधल्या सुपरमार्केटमध्ये पापड पाठवायचे आहेत. ५५० किलो उडदाचे पापड.' नाशिकमधलेच उद्योजक सुरेश कपाडिया यांनी जिजाऊ महिला सेवाभावी संस्थेच्या अश्विनी बोरस्ते यांच्यासमोर प्रस्ताव ठेवला. नाशिकमध्ये साधारण १२ वर्षांपूर्वी अश्विनीताईंनी या संस्थेच्या, बचतगटांच्या माध्यमातून स्त्रियांना स्वावलंबी करण्याचे प्रयत्न सुरू केले. दर्जेदार आणि चविष्ट पापड, लोणची, मसाले तयार करणाऱ्या जिजाऊ मार्केटिंगच्या 'जीएम ब्रँडची ख्याती संपूर्ण शहरात आहे. अनेक दुकानं, मॉल्समध्ये त्यांचे पदार्थ विक्रीला आहेत. त्यांची गुणवत्ता पाहून कपाडिया यांनी दोन महिन्यांपूर्वी हा प्रस्ताव ठेवला.
जिजाऊ मार्केटिंगनं यापूर्वीही परदेशातल्या ओळखीतल्या व्यक्तींना, महाराष्ट्र मंडळासारख्या संस्थांच्या माध्यमातून उत्पादनं पुरवली आहेत. मात्र परदेशातली, संपूर्णपणे व्यावसायिक असलेली त्यांची ही पहिलीच ऑर्डर. 

आपल्याकडे घरी लाटून मिळणारा उडदाचा पापड २७० ते ३०० रुपये प्रति किलो असा आहे. मात्र गुजरातमधला पापड २००च्या आसपास मिळतो. किंमतीतील ही तफावत भरून काढण्यासाठी एक पाऊल मागे येत २३५ रुपये किलो दर ठरवण्यात आला. पापडाचा आकार ६० मिमी. काळी मिरी, लसूण, हिरवी मिरची, पंजाबी तसेच जिरा-मुगडाळ असे पाच प्रकार नमुना म्हणून पाठवण्यात आले. या पाचही चवी आवडल्यानं कपाडिया यांनी ५५० किलोच्या पापडाची पहिली ऑर्डर जिजाऊच्या महिलांना दिली. हे काम वेळेत पूर्ण करण्यासाठी जिजाऊच्या 30 हून अधिक महिला सरसावल्या. इंग्लंडमधल्या बाजारपेठेत पापड पाठवायचे म्हणून तिथल्या गुणवत्ता, अन्न व औषध प्रक्रियेतल्या निकषांचं पालन संस्थेनं केलं. पॅकिंग, ब्रॅण्डिंगसोबत प्रयोगशाळेत त्यांच्या पोषणततत्त्वांची तपासणी करून लेबलिंग करण्यात आलं. दरम्यान, या कामासाठी येणारा खर्च पाहता भांडवल उभारणीसाठी महिलांनी आगाऊ पैसे घेतले. पुढच्या आठवड्यात जिजाऊचे पापड इंग्लडच्या बाजारात पोहोचणार आहेत. ते तिथे आवडले की इंग्लंडमध्ये वर्षभर माल पाठवण्याची संधी मिळणार असल्यानं महिलांमध्ये हुरूप आहे.
‘बचतगट म्हणजे पापड, लोणची’ अशी आमची खिल्ली उडवली जात होती. पण आम्ही नेहमीच याला आमची जमेची बाजू मानलं. इंग्लंडच्या बाजारातही जीएम ब्रँड यशस्वी होईल, असा विश्वास अश्विनी बोरस्ते व्यक्त करतात.

-प्राची उन्मेष.