'सारोळा'शी 'संपर्क

१९६७ साली आम्ही एसएससी झालो. म्हणजे २०१६ मध्ये आमच्या बॅचचा सुवर्ण महोत्सव सुरू होतो. एका शाळेत असलेल्या आम्हा सर्वांनी एक whatsapp ग्रुप ही बनवला आहे. तर सुवर्ण महोत्सवाच्या निमित्ताने आपण काहीतरी करावं, ज्यातून ही घटना साजरी होईल; असा एक विचार आमच्यात व्यक्त होऊ लागला. अनेक पर्यायांमधून शेवटी सध्या महाराष्ट्राच्या काही भागात असलेल्या दुष्काळात होरपळणार्यांना मदत करण्याचा निर्णय झाला.

अशी मदत देण्याचा सर्वात सोपा, सोयीस्कर मार्ग म्हणजे पैसे जमवून दुष्काळ निवारण निधीला अथवा या विषयात काम करणाऱ्या एखाद्या सामाजिक संस्थेला देणगी देणे होय. तो न अवलंबता आपल्या मदतीतून छोटं मोठं काम उभं रहावं, ते आपल्याला बघायला मिळावं, असं आम्ही ठरवलं. 'संपर्क' या स्वयंसेवी संस्थेबरोबर केलेल्या कामामुळे माझा उस्मानाबादचे तरुण पत्रकार (जे सध्या तिथल्या पत्रकार संघाचे अध्यक्ष आहेत) महेश पोतदार यांच्याशी परिचय होता. महेशच्या पत्रकारितेला सामाजिक जाणिवेची जोड असते, हे मला माहीत होतं. महेशकडून मला 'सारोळा' या गावाची माहिती झाली. त्याच्या बोलण्यावरून या गावाला मदत करणे उचित ठरेल, असं आम्हाला वाटलं. पण तेवढ्यावर निर्णय न घेता आमच्यापैकी दोघे जण सारोळ्याला जाऊन आले आणि त्यांनी स्वतःची खात्री करून घेतली. अशी खात्री होण्यात 'मदतीची गरज' या निकषापेक्षा 'आपसातले सर्व प्रकारचे मतभेद बाजूला करून एकूण गावाच्या उन्नतीसाठी धडपडणारे, तसं करताना परंपराशरणतेला सोडचिठ्ठी देऊन नवनवीन मार्ग शोधणारे लोक' ही त्यांची ओळख आम्हाला खूप जास्त महत्त्वाची वाटली.

'सत्पात्री दान' देण्यापेक्षा स्वयंप्रेरणेने उन्नती साधू पहाणार्याओ गावाच्या प्रयत्नांना हातभार लावण्यात कितीतरी जास्त समाधान आहे. ते आम्हाला सारोळा गावामुळे मिळू शकत आहे, हे आमचं मोठंच भाग्य.
या आमच्या उपक्रमाला आणखी एक महत्त्वाचं अंग आहे. एक नाला खोल करून त्यातून येणार्याय, त्यात साठणार्यात पाण्यामधून गावातल्या सर्व विहिरींना, बोअरवेल्सना मुबलक पाणी वर्षभर मिळण्याची व्यवस्था करावी, त्याबरोबर तिथल्या मातीचं अक्षरशः सोनं करण्याचाही प्रयत्न करावा, हे या कामाचं ढोबळ स्वरूप. त्यात खोदकाम करणार्या् पोकलेनचं भाडं आम्ही देत आहोत, त्यासाठी लागणारं डीझेल मिळवून देण्याचा सर्वतोपरी प्रयत्न करण्याची ग्वाही स्वतः जिल्हाधिकारी आणि जिल्हा कृषिअधिकारी यांनी आजच्या समारंभाला उपस्थित राहून स्पष्टपणे दिली आहे आणि उकरलेली माती उचलण्याचं काम गावकरी स्वतः करणार आहेत. अशा रीतीने मुंबई महानगरीतले काही नागरीक स्वतःला मराठवाड्यातल्या एका गावाशी जोडून घेत आहेत आणि याला शासनाचा सक्रीय आशीर्वाद लाभत आहे! म्हणून हे काम अधिक लक्षणीय ठरत आहे. अशा प्रकारे शहर, गाव आणि शासन यांचा सहयोग सारोळा येथे साकारत आहे!

अशी सुरुवात झाली. मग आम्ही, म्हणजे या बाबतीत थोडे फार सक्रीय असणार्यायनी एक whatsapp ग्रूप बनवला. त्यात मुंबईचे आम्ही शाळावाले होतो, महेश होता आणि सारोळ्याचा कैलास होता. काम सुरु झालं आणि आम्हा मुंबईकरांच्या अपेक्षेपेक्षा भलत्याच जास्त वेगाने पुढे सरकू लागलं. किती खोदाई झाली, याचे फोटो कैलास रोज ग्रूपवर टाकू लागला. डीझेल किती खर्च झालं, हे समजण्यासाठी पोक्लेनचं रीडिंग सुद्धा whatsapp वर येऊ लागलं. दुसरं पेमेंट आम्ही त्यांच्या खात्यावर मुंबईतच जमा केलं. तसंच तिसरं. एकून चार लाख रुपयांची रक्कम आम्ही सारोळ्याच्या नाला खोल करण्याच्या कामाला दिली. डिझेलचा खर्च district magistrate ने कबूल केल्याप्रमाणे शासनाने दिला. आणि माती गावकऱ्यांनी स्वतःच उचलून नेली. इथे मला आमचा वर्गमित्र द्वारकानाथ संझगिरी ह्याचा विशेष उल्लेख करावासा वाटतो. निधी जमविण्यात त्याने पुढाकार घेतल्याने आमचे कार्य बरेच सोपे झाले.

झालेल्या कामात आम्हाला आनंद आहे. आता पावसाची वाट बघायची. आपण दिलेल्या देणगीतून प्रत्यक्षात काहीतरी साकारतंय, हे समाधान मोठं आहे. देणगी देणार्यादना आत्तापासूनच सारोळा गावाशी एक भावनिक बंध जुळल्यासारखं वाटत आहे. पुढे काय करायचं, कोणते पर्याय आहेत, अगोदर काय, नंतर काय, चर्चा चालू झाल्या आहेत.

पहिला पाऊस होऊ दे, गावापर्यंत पाणी येऊ दे, मग पुढचं ठरवू, असं सध्यापुरतं ठरलं आहे.

या पेजवरचा मजकूर शेअर करून इतरांचीही उमेद वाढवा. तसंच उमेद वाढवणारा मजकूर पाठवून या पेजसाठी योगदानही करू शकता.


हेमंत कर्णिक