एका टेक्नोसेव्ही शिक्षकाची गोष्ट

परभणी जिल्ह्यातील पूर्णा तालुका. येथील माटेगाव जिल्हा परिषद केंद्रीय प्राथमिक शाळेतील शिक्षक सचिन हनुमंतराव ठाकूर. ठाकूर सरांना नुकताच मायक्रोसॉफ्ट इनोव्हेटिव्ह एज्युकेटर एक्स्पर्ट पुरस्कार जाहीर झाला आहे.ठाकूर यांचे शिक्षण बीए,बीएड. सुरूवातीची 7 वर्षे त्यांनी जालन्यात काम केलं. 2015 साली बदली होऊन ते पूर्णा तालुक्यात आले. सरांना तंत्रज्ञानाची विशेष आवड. तंत्रज्ञानाचा वापर शिक्षणात करण्यासाठी त्यांनी विशेष पुढाकार घेतला. विद्यार्थ्यांना खडू-फळा मोहिमेऐवजी वेगळया पध्दतीने शिक्षण देण्यासाठी त्यांनी मायक्रोसॉफ्टच्या स्काइप या टूलचा उपयोग केला. ‘स्काइप इन द क्‍लासरूम’ या उपक्रमातून मागील वर्षी त्यांनी विद्यार्थ्यांना शाळेत बसूनच 10 ते 12 देशांची सफर घडविली. यासाठी विद्यार्थ्यांना येणारी इंग्रजी भाषेची अडचणही हळूहळू दूर केली. दोन वर्षापूर्वी त्यांनी ‘चला शिकूया’ हे अ‍ॅप तयार केले. त्यांचे ‘टेक्नीकल गुरूजन’ या नावाने यू-ट्यूब चॅनलही आहे. 2016 मध्ये ‘आधारवड’ हा एज्युकेशनल ब्लॉग बनवला असून त्यावर ते आपले अनुभव मांडतात. उत्कृष्ट शैक्षणिक साहित्य निर्मितीचा पुरस्कारही त्यांना मिळालेला आहे. मायक्रोसॉफ्टचा हा बहुमान त्यांनी दुसर्‍यांदा मिळवला आहे. यासाठी त्यांना उपशिक्षणाधिकारी विठ्ठल भुसारे, शाळेचे मुख्याध्यापक बी.एम.रणवीर, सहशिक्षक दिलीप श्रंगारपुतळे यांनी मार्गदर्शन केले.

नांदेडच्या सुनील आलूरकर यांनी 3 वर्षापूर्वी महाराष्ट्रातील तंत्रस्नेही (टेक्नोसेव्ही) शिक्षकांचा ‘टीम झेडपी गुरूजी’ या नावाने व्हॉटस्अ‍ॅप ग्रुप बनवला आहे. त्यातून सचिन ठाकूर यांना मायक्रोसॉफ्टच्या या उपक्रमांची माहिती मिळाली. त्यात आवड निर्माण झाल्याने ऑगस्ट 2016 मध्ये त्यांनी मायक्रोसॉफ्टच्या साईटवर अकाऊंट ओपन केले. त्यानंतर प्रोफाईल तयार करून ते लिंक-कनेक्टिंग साईन्सच्या माध्यमातून स्काइप या टूलचा वापर करू लागले. ते बाहेरील शाळांशी या टूल्सद्वारे संवाद साधतात तेव्हा खास विद्यार्थ्यांसाठी ते स्वतःचा लॅपटॉप शाळेत आणतात. ठाकूर सर म्हणाले, “ज्या शाळेशी संवाद साधायचा आहे तेथील शिक्षकांचे प्रोफाईल पाहून, त्यावरील माहिती वाचून त्यांचं काम समजून घ्यावं लागतं. त्यानंतर त्यांना रिक्‍वेस्ट पाठवून आपल्या सोयीनुसार तारीख व वेळ देऊन संवाद साधता येतो. मुलांसाठी हा आगळा अनुभव ठरतो.” 

आजवर त्यांनी देश-विदेशातील 14 शाळांतील शिक्षक व विद्यार्थ्यांशी संवाद साधला आहे. यात सोहेर झाकी-इजिप्‍त, पेंचन काँगपेट-थायलंड, रॅमिया अलसद--इजिप्‍त यांच्यासह भारतातील दिल्‍ली, गुडगाव, चेन्‍नई, हरियाणा आदी ठिकाणच्या शाळांचा समावेश आहे. तसेच महाराष्ट्रातील रणजित डिसले-कोल्हापूर, सोमनाथ वाळके-बीड, मंजुषा स्वामी आदींशीही संवाद साधण्यात आला.

अध्यापनात नावीन्यपूर्ण तंत्रज्ञान वापरून शिक्षण पद्धतीला वेगळा आयाम देणार्‍या शिक्षकांना हे पुरस्कार दरवर्षी देण्यात येतात. यावर्षी जगभरातून 7 हजार 600 शिक्षकांनी यासाठी अर्ज केला होता. भारतात 456 जणांना अशा प्रकारचे पुरस्कार देण्यात आले आहेत. तर महाराष्ट्रात केवळ 6 शिक्षकांना हा पुरस्कार देण्यात आला आहे.
पुरस्काराविषयी ठाकूर सर सांगतात, “मायक्रोसॉफ्ट स्काइप या टुल्सचे जगभरात 7 हजार 600 शिक्षक सभासद आहेत. एप्रिल महिन्यात शेअर केलेल्या लिंकवर नोंदणी केल्यानंतर मायक्रोसॉफ्टने 2 मिनिटांचा पीपीटी मागवला होता. तसेच तुम्ही कधीपासून यावर काम करता, मागील वर्षभरात केलेले काम व भविष्यात कशाप्रकारे काम कराल? असे 3 प्रश्‍न त्यांनी विचारले होते. त्याआधारे माझी पुरस्कारासाठी निवड झाली आहे. मागील वर्षीदेखील मला हा बहुमान मिळाला आहे.” 

- बाळासाहेब काळे.