२६ लाख
लोकसंख्येचा बीड जिल्हा. ५० प्राथमिक आरोग्य केंद्र , उपजिल्हा, ग्रामीण
आणि स्त्री रुग्णालय, राज्य शासानची सुमारे २० आरोग्य केंद्र आणि एक
सरकारी वैद्यकीय महाविद्यालय ही आरोग्य यंत्रणा. ग्रामीण भागातल्या अनेक
रुग्णालयांमध्ये सुविधांचा अभाव. तज्ज्ञांची कमतरता. जिल्ह्यात अनेक
रुग्णालयांमध्ये स्त्रीरोगतज्ज्ञांची पदं रिक्त होती. गावांमध्ये गर्भवती
मातांना प्रसूतीपूर्व तपासणी सुविधा मिळण्यात अडचणी. सोनोग्राफीसाठीही
शहरात यावं लागे. आलेला रुग्ण वरिष्ठ
केंद्राकडे पाठवण्याचा पायंडा. रुग्णांची धारणाही थेट जिल्हा रुग्णालय
गाठणंच बरं अशी. ३०० खाटांची क्षमता असलेल्या बीड जिल्हा रुग्णालयात एका
वेळी ७५० ते ८०० रुग्ण. उपलब्ध मनुष्यबळ, औषधं आणि उपलब्ध साधनसामग्रीमध्ये
रुग्णसेवा देणं मोठं आव्हानात्मक.
दोन वर्षांपूर्वी डॉक्टर अशोक थोरात यांनी जिल्हा शल्यचिकित्सक म्हणून पदभार स्वीकारला. सरकारी निधीची वाट पाहण्यापेक्षा लोकसहभागातून रुग्णालयविकासासाठी प्रयत्न करण्याचं त्यांनी ठरवलं. पदभार घेतल्यापासूनच त्यासाठी सुरुवात केली. हारफुलांऐवजी औषधं देऊन सत्कार करण्याचं आवाहन त्यांनी केलं. '' काही तासातच दीड ते दोन लाख रुपयांची औषधं जमा झाली. कमतरता असलेल्या आरोग्य केंद्रांना आम्ही ती पाठवली.'' डॉक्टर थोरात सांगतात.'' पहिलाच उपक्रम यशस्वी ठरला. मग वेगवेगळ्या माध्यमातून आरोग्यविषयक उपक्रमांमध्ये लोकसहभाग वाढवला. ज्यांच्याकडून मदत मिळणं शक्य आहे त्यांच्याकडे न लाजता मागितली.''
यातून जिल्हा रुग्णालय, गेवराई उपजिल्हा रुग्णालय आणि धानोरा ग्रामीण रुग्णालयासाठी ५० लाखांहून अधिक किमतीची साधनसामग्री जमा झाली. औषधांपासून आयसीयूमधील मॉनिटर, सोनोग्राफी मशीन, एक्स- रे मशीन , खाटा, गाद्या असं विविध साहित्य लोकसहभागातून जमा झालं. डॉक्टर थोरात यांनी स्वतः एक्स -रे मशीन जिल्हा रुग्णालयाला दान केलं. जिल्ह्यातल्या खासगी स्त्रीरोगतज्ज्ञांना महिन्यातला एक दिवस सरकारी रुग्णालयात येण्याचं आवाहन केलं. सरकारी रुग्णालयात प्रसूतीचा टक्का वाढला. सिझेरिअन सुरू झाल्यानं नागरिकांच्या कोट्यवधी रुपयांची बचत झाली. पंतप्रधान सुरक्षित मातृत्व योजनेच्या अंमलबजावणीत बीड जिल्हा राज्यात अव्वल ठरला.
जिल्हा रुग्णालयातील ६ खाटांच्या अतिदक्षता विभागाचा विस्तार करायचा होता. मॉनिटर, खाटा, गाद्या, साहित्य आवश्यक होतं. '' एका कार्यक्रमात राज्याचे तत्कालीन धर्मादाय आयुक्त शिवकुमार डिगे यांची भेट झाली. धर्मादाय विभागाकडून मॉनिटर मिळावेत यासाठी विनंती केली. सहा लाखांचे सहा मॉनिटर त्यांनी दिले.'' डॉक्टर थोरात यांनी सांगितलं. सामाजिक कार्यकर्ते गौतम खटोड यांनी खाट, गाद्या असं साहित्य दिलं. इतरांनीही वेगवेगळ्या प्रकारे मदत केली आणि हा विभाग आता २० खाटांचा झाला आहे. गंभीर रुग्णांना अत्यावश्यक सेवा मिळणं आता शक्य झालं आहे.
लोकसहभागातून रुग्णालय विकास करण्याचा हा बीड पॅटर्न संपूर्ण राज्यासाठी आदर्श आहे.
- अमोल मुळे,बीड
दोन वर्षांपूर्वी डॉक्टर अशोक थोरात यांनी जिल्हा शल्यचिकित्सक म्हणून पदभार स्वीकारला. सरकारी निधीची वाट पाहण्यापेक्षा लोकसहभागातून रुग्णालयविकासासाठी प्रयत्न करण्याचं त्यांनी ठरवलं. पदभार घेतल्यापासूनच त्यासाठी सुरुवात केली. हारफुलांऐवजी औषधं देऊन सत्कार करण्याचं आवाहन त्यांनी केलं. '' काही तासातच दीड ते दोन लाख रुपयांची औषधं जमा झाली. कमतरता असलेल्या आरोग्य केंद्रांना आम्ही ती पाठवली.'' डॉक्टर थोरात सांगतात.'' पहिलाच उपक्रम यशस्वी ठरला. मग वेगवेगळ्या माध्यमातून आरोग्यविषयक उपक्रमांमध्ये लोकसहभाग वाढवला. ज्यांच्याकडून मदत मिळणं शक्य आहे त्यांच्याकडे न लाजता मागितली.''
यातून जिल्हा रुग्णालय, गेवराई उपजिल्हा रुग्णालय आणि धानोरा ग्रामीण रुग्णालयासाठी ५० लाखांहून अधिक किमतीची साधनसामग्री जमा झाली. औषधांपासून आयसीयूमधील मॉनिटर, सोनोग्राफी मशीन, एक्स- रे मशीन , खाटा, गाद्या असं विविध साहित्य लोकसहभागातून जमा झालं. डॉक्टर थोरात यांनी स्वतः एक्स -रे मशीन जिल्हा रुग्णालयाला दान केलं. जिल्ह्यातल्या खासगी स्त्रीरोगतज्ज्ञांना महिन्यातला एक दिवस सरकारी रुग्णालयात येण्याचं आवाहन केलं. सरकारी रुग्णालयात प्रसूतीचा टक्का वाढला. सिझेरिअन सुरू झाल्यानं नागरिकांच्या कोट्यवधी रुपयांची बचत झाली. पंतप्रधान सुरक्षित मातृत्व योजनेच्या अंमलबजावणीत बीड जिल्हा राज्यात अव्वल ठरला.
जिल्हा रुग्णालयातील ६ खाटांच्या अतिदक्षता विभागाचा विस्तार करायचा होता. मॉनिटर, खाटा, गाद्या, साहित्य आवश्यक होतं. '' एका कार्यक्रमात राज्याचे तत्कालीन धर्मादाय आयुक्त शिवकुमार डिगे यांची भेट झाली. धर्मादाय विभागाकडून मॉनिटर मिळावेत यासाठी विनंती केली. सहा लाखांचे सहा मॉनिटर त्यांनी दिले.'' डॉक्टर थोरात यांनी सांगितलं. सामाजिक कार्यकर्ते गौतम खटोड यांनी खाट, गाद्या असं साहित्य दिलं. इतरांनीही वेगवेगळ्या प्रकारे मदत केली आणि हा विभाग आता २० खाटांचा झाला आहे. गंभीर रुग्णांना अत्यावश्यक सेवा मिळणं आता शक्य झालं आहे.
लोकसहभागातून रुग्णालय विकास करण्याचा हा बीड पॅटर्न संपूर्ण राज्यासाठी आदर्श आहे.
- अमोल मुळे,बीड
No comments:
Post a Comment